Khi các bé ngày càng lớn lên, thì việc có được một chế độ dinh dưỡng khoa học cho trẻ em là rất quan trọng. Chúng được dựa trên những nguyên tắc giống như chế độ dinh dưỡng cho người lớn. Tất cả chúng ta ai cũng đều cần những loại chất dinh dưỡng giống nhau, đó chính là những dạng chất như vitamin, khoáng chất, carbohydrate, protein, chất béo,… Tuy nhiên, cứ mỗi độ tuổi của trẻ, thì cần phải có những chế độ khác nhau, cơ thể bé cũng khác. Lúc này bé sẽ cần thành phần cũng như số lượng những dưỡng chất phải hác nhau, để đáp ứng được cho cơ thể của bé hiện tại.
Các bậc phụ huynh có con nhỏ, ai cũng mong muốn dành những điều tốt nhất, để con mình có được một sức khỏe tốt, trí não thông minh, phát triển toàn diện về mọi mặt. Để không phải thua kém bất cứ những đứa trẻ cùng trang lứa. Chế độ ăn uống đẩy đủ, cân bằng giữa những loại thực phẩm sẽ đảm bảo được việc cung cấp cho bé đầy đủ những dưỡng chất cần thiết, để bé phát triển, khôn lớn, khám phá thế giới xung quanh.
Dinh dưỡng cho trẻ đóng vai trò vô cùng quan trọng đến sự phát triển thể chất lẫn tinh thần của trẻ. Ở mỗi độ tuổi bé sẽ cần những số lượng nạp vào cơ thể khác nhau nhưng phải đảm bảo vitamin, chất xơ, chất đạm,… Chính vì thế, hôm nay tinnhanhcongnghe sẽ cung cấp cho các bậc phụ huynh, những chế độ dinh dưỡng cho từng lứa tuổi của con, để bố mẹ có được sự lựa chọn tốt nhất cho con trẻ nhà mình.
Mục lục
Tầm quan trọng của chế độ dinh dưỡng ở trẻ em
Chế độ dinh dưỡng là nền tảng cho sức khỏe cũng như sự phát triển về thế lực, trí tuệ của trẻ. Nếu xây dựng chế độ dinh dưỡng tốt, hợp lý,… Sẽ giúp cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái. Ngược lại, chế độ dinh dưỡng không đủ các dưỡng chất cần thiết sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt hoặc dư thừa chất. Gây suy dinh dưỡng, béo phì.
Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò rất quan trọng đối với sự phát triển của trẻ. Ngay từ khi còn là một bào thai trong bụng mẹ đến khi trưởng thành. Trẻ càng nhỏ thì nhu cầu về dinh dưỡng càng cao. Các trẻ đều cần các loại chất dinh dưỡng giống nhau như: protein, chất đạm, chất béo, carbohydrate, vitamin và khoáng chất. Tuy nhiên, ở mỗi độ tuổi khác nhau, nhu cầu về chất dinh dưỡng cũng khác nhau cũng như số lượng khác nhau.
Dinh dưỡng từng giai đoạn cho trẻ
Dinh dưỡng trẻ sơ sinh
Trong 6 tháng đầu đời, trẻ sơ sinh. Không cần bất kỳ chất dinh dưỡng nào khác ngoài sữa mẹ. Hoặc sữa công thức hay sự kết hợp của cả hai. Nhu cầu dinh dưỡng của trẻ sơ sinh được đáp ứng tốt nhất bởi người mẹ. Sữa mẹ giúp xây dựng khả năng miễn dịch rất cho trẻ. Nếu bú mẹ, một trẻ sơ sinh cần được cho bú từ 8 đến 12 lần mỗi ngày hoặc tùy theo nhu cầu của bé. Khoảng 4 tháng, số lần bú có thể giảm xuống còn 4 – 6 lần mỗi ngày. Tuy nhiên lượng sữa mẹ trong mỗi lần bú sẽ tăng lên.
Bé được nuôi bằng sữa thay thế nên được cho bú khoảng 6 – 8 lần mỗi ngày. Trẻ sơ sinh bắt đầu với 57 – 85g sữa bột cho mỗi lần (tổng cộng khoảng 450 – 680g mỗi ngày). Tương tự với trường hợp trẻ bú sữa mẹ, số lần cho bú sẽ giảm khi bé lớn hơn. Nhưng lượng sữa thay thế sẽ tăng khoảng từ 170 – 227g/lần.
Dinh dưỡng trẻ 4-6 tháng
Hệ tiêu hóa của trẻ đã tương đối hoàn chỉnh. Có thể giúp bé tiêu hóa những thức ăn khác ngoài sữa. Do đó, trong khoảng thời gian từ 4-6 tháng tuổi. Bên cạnh bú sữa, có thể bắt đầu cho trẻ tập ăn dặm thêm những thức ăn lỏng. Không nên cho trẻ ăn những loại thức ăn đặc. Nó có thể khiến cho bé bị nghẹt thở do cơ thể chưa thích nghi được.
Khi trẻ từ 6 tháng trở lên. Hầu hết các bé đã sẵn sàng để bắt đầu ăn các loại thực phẩm rắn như ngũ cốc cho trẻ sơ sinh. Các loại trái cây, rau quả và thịt xay nhuyễn. Cần bổ sung các loại thực phẩm này bởi vì sữa mẹ có thể không cung cấp đủ sắt và kẽm cho sự phát triển của trẻ.
Những lưu ý khi cho trẻ ăn dặm trong giai đoạn này
Không cho trẻ ăn trước 4 – 6 tháng tuổi (tính theo tuổi sinh đủ tháng). Vì trẻ cần được hấp thu tối đa nguồn dinh dưỡng từ sữa mẹ, bên cạnh đó trước 4 tháng tuổi. Trẻ còn phản xạ đẩy lưỡi chống lại bất kỳ vật gì chạm vào môi (phản xạ này thường mất khi trẻ 4-5 tháng tuổi). Nên rất khó trong việc tập trẻ ăn dặm.
Không cho trẻ ăn quá trễ sau 6 tháng vì sẽ làm tăng nguy cơ chậm tăng trưởng ở trẻ (bé chỉ bú sữa mẹ, sữa công thức thì không đảm bảo đủ chất cho quá trình phát triển). Trẻ dễ từ chối thức ăn đặc và tăng nguy cơ dị ứng thức ăn.
Dinh dưỡng cho trẻ em 10 – 12 tháng
Ở giai đoạn này, trẻ vẫn bú sữa mẹ hoặc uống sữa ngoài kết hợp với ăn dặm. Một số thực phẩm nên đưa vào thực đơn cho bé từ 10 – 12 tháng tuổi:
Các loại trái cây, rau xanh bổ sung chất xơ, vitamin và khoáng chất như: súp lơ xanh, rau chân vịt, bí xanh, khoai lang, cải xoăn, táo, khoai tây, củ cải, … Để tăng kháng thể, tăng cường khả năng miễn dịch cho trẻ.
Bổ sung chất đạm như: trứng, cá, tôm, cua, thịt,… Để cung cấp năng lượng cho cơ thể trẻ.
Bổ sung chất béo như mỡ động vật, dầu ăn dành cho trẻ.
Bổ sung vào khẩu phần ăn của trẻ thịt hầm, thịt băm.
Dinh dưỡng cho trẻ từ 6-12 tháng
Từ 6-8 tháng tuổi, tiếp tục cho bé bú mẹ hoặc sữa thay thế từ 3-5 lần một ngày. Bé sẽ bắt đầu bú ít sữa mẹ hoặc sữa thay thế khi mà thức ăn đặc trở thành nguồn dinh dưỡng chính. Thời điểm này, bạn có thể bắt đầu cho trẻ ăn các loại thực phẩm có nguồn gốc thực vật khác: rau (khoai tây, đậu xanh, cà rốt và đậu Hà Lan). Đều là những lựa chọn tốt, chúng nên được nấu chín kỹ và nghiền, trái cây (chẳng hạn như chuối nghiền, bơ, đào, hoặc táo).
Từ 8-12 tháng tuổi, nên tiếp tục cho trẻ bú sữa mẹ hoặc sữa thay thế 3-4 lần/ ngày. Ở độ tuổi này, cần bổ sung thêm các loại thịt hầm, thịt băm vào khẩu phần ăn của trẻ.
Chế độ dinh dưỡng cho trẻ 1 tuổi
Khi trẻ được 1 tuổi, nên tăng dần lượng thức ăn dặm, bé sẽ bú hoặc uống ít sữa hơn. Lúc này bé cần được cung cấp nhiều chất dinh dưỡng từ thịt, trái cây, rau, bánh mì và hạt ngũ cốc và nhóm sữa. Đặt biệt sữa nguyên kem. Việc này sẽ giúp đảm bảo đầy đủ lượng vitamin và khoáng chất cho trẻ. Tuy nhiên, sữa mẹ hoặc sữa công thức vẫn là nguồn dinh dưỡng chính cho bé trong suốt năm đầu đời. Do đó ở thời điểm này, sữa vẫn nên chiếm khoảng 70% khẩu phần ăn của bé.
Cần lưu ý rằng trong thời gian này trẻ bắt đầu học cách bò và đi nên sẽ ăn ít thức ăn trong 1 bữa ă. Nhưng sẽ ăn thường xuyên hơn (4-6 lần) trong cả ngày, vì vậy, bố mẹ nên thêm những cử ăn nhẹ ngoài khẩu phần cho trẻ.
Dinh dưỡng cho trẻ từ 2-5 tuổi
Sau 24 tháng, hầu hết các bé đã mọc đủ răng và cứng chắc hơn giai đoạn 1 tuổi. Lúc này bé không còn ăn cháo, bột nữa mà có thể ăn những thức ăn giống người lớn. Bố mẹ nên cho trẻ ăn cơm cùng gia đình để tạo thói quen tốt trong ăn uống. Các món ăn dành cho bé có thể là cháo đặc, súp đặc, cơm,… Đồng thời vẫn cho trẻ uống sữa ít nhất 1 lần/ngày. Bên cạnh 3 bữa ăn chính cùng gia đình. Bạn có thể cho trẻ ăn thêm 2 bữa phụ vào giữa buổi sáng và giữa buổi chiều. Bữa phụ giúp trẻ không bị đói. Ăn uống ngon miệng hơn. Trong bữa phụ này, bạn nên cho trẻ ăn các loại trái cây, sữa, sữa chua để hỗ trợ hệ tiêu hóa.
Tóm lại, ở bất kể độ tuổi nào. Dù là trẻ sơ sinh hay tuổi mẫu giáo thì dinh dưỡng. Luôn đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển thể chất và tinh thần của bé. Ở mỗi độ tuổi khác nhau, bố mẹ cần thay đổi chế độ ăn hợp lý để đáp ứng được nhu cầu dinh dưỡng cho bé theo độ tuổi.
Những nguyên tắc bố mẹ lưu ý khi xây dựng chế độ dinh dưỡng cho trẻ
Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ, hợp lý ở trẻ là ăn đủ. Đa dạng các chất dinh dưỡng và các nhóm thực phẩm theo tỷ lệ cân đối phù hợp với từng độ tuổi. Dưới đây, là một số nguyên tắc cần lưu ý khi thiết lập chế độ dinh dưỡng cho bé:
Bổ sung đầy đủ 4 nhóm thực phẩm: tinh bột, chất đạm, chất béo, vitamin và khoáng chất.
Thực đơn hàng ngày cân đối giữa 3 loại chất protein, glucid, lipid.
Mỗi mùa có những nguồn thức ăn khác nhau. Nhu cầu của cơ thể khác nhau nên các mẹ nên thực đơn cho trẻ theo mùa.
Nguồn: vinmec.com